Ο Θεός ζητά πίστη γιατί έχει ανάγκη την επιβεβαίωση;
Το κείμενο αυτό είναι μια συζήτηση μεταξύ αθέου και χριστιανού, δάνειο από το παλιό φόρουμ του e-telescope, και πολύ χαίρομαι που το αποθήκευσα κάποτε γιατί πια έχει διαγραφεί! Οι θέσεις του αθέου με πλάγια:
«Αν το κριτήριο για τη σωτηρία δεν ήταν η πίστη στο Θεό/Χριστό, αλλά ο προσδιορισμός μια σειράς ηθικών κανόνων τότε θα μπορούσα να το συζητήσω και να επικεντρωθώ στους ίδιους τους κανόνες.
Όμως η απαίτηση είναι η πίστη. Αν υποθετικά εγώ, ένας δηλωμένος άθεος όμως δεν πιστεύω στην ύπαρξη του Θεού, τότε τί θα συμβεί εάν τελικά κάνω λάθος και ο Θεός είναι υπαρκτός και έρθει η ώρα της κρίσης; Σύμφωνα με όσα ξέρω από το δόγμα, εφόσον δεν πιστεύω δεν γίνεται να σωθώ.
Δηλαδή μιλάμε για ένα Θεό που έχει ανάγκη την επιβεβαίωση; Την αναγνώριση; Την υποταγή; Αγνοεί την ουσία, αυτή της ηθικής ζωής, και επικεντρώνεται στον τύπο, την αναγνώριση της ύπαρξης και της ισχύος του;»
«Εδώ αγαπητέ φίλε θίγεις πολλά φλέγοντα θέματα. Πρώτα πρώτα το τι είναι η πίστη. Είναι κάτι διανοητικό; Θα έλεγα πως όχι. Το να πιστεύεις ότι υπάρχει ήλιος δεν είναι θέμα διανοητικό… Βλέπεις τον ήλιο με την αίσθηση της όρασης και απλά διαπιστώνεις ότι υπάρχει. Κάπου λέει ο Παύλος ότι πίστη είναι αίσθηση πραγμάτων μη βλεπομένων, ενν. με τα σαρκικά μάτια μας. Πρόκειται για πράγματα που βλέπουμε με τα πνευματικά μάτια μας, τα οποία σε κάποις περιπτώσεις μπορεί να μην λειτουργούν καλά γι’ αυτό να μην βλέπουν και καλά. Με αυτή την προϋπόθεση, αυτός που δεν πιστεύει δεν μπορεί να αισθανθεί την παρουσία του Θεού, άρα δεν μπορεί και να έρθει σε σχέση μαζί Του. Όπως ακριβώς εγώ δεν μπορώ να έρθω σε σχέση μαζί σου και να μάθω πώς είσαι, αν λόγω τύφλωσης δεν μπορώ να δω ότι κάθεσαι κάπου δίπλα μου.
Πάμε τώρα στο άλλο φλέγον θέμα, τη σωτηρία. Τι είναι η σωτηρία; Ο Θεός που σώζει όσους πιστεύουν σ’ Αυτόν, είναι κάτι σαν τον κομματάρχη που διορίζει τους δικούς του ψηφοφόρους; και απαιτεί να του προσφέρουν αυτά που λες στο τέλος – την επιβεβαίωση; Την αναγνώριση; Την υποταγή; Για να τους κάνει αυτό το ρουσφέτι;
Σωτηρία θα πει ολοκλήρωση. Από την ίδια ρίζα βγαίνει και το «σώος», που θα πει ολόκληρος, και το χρησιμοποιούμε συνήθως μαζί με το «αβλαβής» για να δηλώσουμε ότι κάποιος δεν βλάφτηκε σ’ ένα ατύχημα αλλά διατήρησε τα μέλη του ακέραια. Στην περίπτωση του ανθρώπου όμως, το ατύχημα – η πτώση – έχει ήδη συμβεί, κι αυτός έχει ήδη χάσει την ακεραιότητά του, την οποία πρέπει να ξαναβρεί για να είναι και πάλι σώος. Και πώς θα ολοκληρωθεί ο άνθρωπος; Με το ν’ ακολουθεί ένα σύνολο ηθικών κανόνων με την βλαμμένη, μη ακέραια φύση του; Αυτό δεν είναι αρκετό, δεν του προσφέρει τίποτα περισσότερο από κάποια ωφέλεια στην κοινωνική ζωή. Ασφαλώς είναι καλό για τους συνανθρώπους μας όταν δεν τους κλέβουμε, δε τους σκοτώνουμε, δεν τους συκοφαντούμε κτλ., αλλά δεν μπορεί να ολοκληρώσει την μη-ακέραιη φύση μας αυτό. Δεν μπορεί να μας κάνει όπως ήμασταν πριν από την πτώση. Με τον ίδιο τρόπο που ένας που έχει χάσει π.χ. το πόδι του σε ατύχημα, δεν είναι αρκετό να κρατάει μπαστούνι αλλά χρειάζεται ένα καινούργιο πόδι. Για να ολοκληρωθούμε χρειάζεται να γυρίσουμε στην πρότερη κατάσταση, την στενή επαφή μας με τον Θεό, κι αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς να έχουμε σχέση μαζί Του, κι η σχέση δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν πιστεύουμε καν ότι υπάρχει! Γι’ αυτό και χωρίς πίστη ΔΕΝ μπορούμε να σωθούμε.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα είναι, πώς ακριβώς προσδιορίζεται η σωτηρία και πότε συμβαίνει. Είναι τάχα ότι όταν πεθάνουμε θα πάμε σ’ ένα μέρος όπου παχουλά αγγελάκια θα παίζουν άρπες, ή θα περιφέρονται άγγελοι σαν βυζαντινοί στρατιώτες με πύρινα σπαθιά; Κανονικά η σωτηρία αρχίζει από αυτήν εδώ τη ζωή, και συνίσταται στην αλλοίωση της ανθρώπινης φύσης και στην διαρκή επικοινωνία κι διάλογο με τον Θεό, που συμβαίνει εσωτερικά αλλά αντανακλάται και στο εξωτερικό του ανθρώπου. Η πνευματική ζωή έχει τρία στάδια, με πρώτο τη μετάνοια όπου ο άνθρωπος αλλάζει τον τρόπο που σκέφτεται και φέρεται, και τρίτο την θέωση, όπου ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα. Κανένα από τα τρία στάδια δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς πίστη, που αρχίζει σ’ αυτήν τη ζωή γι’ αυτό και χωρίς πίστη δεν σώζεται κανείς ούτε εδώ ούτε στην άλλη.
Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις όπου ο άνθρωπος δεν έχει απόλυτη ευθύνη που δεν έχει γνωρίσει τον Θεό για να τον πιστέψει. Αυτός όμως όταν Τον συναντήσει, θα αντιδράσει πολύ διαφορετικά από αυτόν που δεν πιστεύει γιατί δεν γουστάρει να υπάρχει κανένας Θεός πάνω από το κεφάλι του. Η κατάσταση της ψυχής του θα τον κατατάξει τελικά σ’ αυτούς που σώζονται, ή στους άλλους. Και το ποια είναι πραγματικά η κατάσταση της ψυχής του το ξέρει μόνον ο Θεός που την βλέπει από μέσα, όχι εμείς που κρίνουμε με βάση τα εξωτερικά φαινόμενα και λέμε «τι καλό παλικάρι αυτός ο Τάδε, δεν κλέβει, δεν σκοτώνει, σίγουρα θα πάει στον παράδεισο».
Όταν ο Χριστός μιλάει για την τελική κρίση, μας λέει ότι καλωσορίζει τους δικαίους στον Παράδεισο επειδή τον έντυσαν όταν ήταν γυμνός, τον τάισαν όταν πεινούσε κτλ. κι αυτοί του απαντούν, «μα πότε Κύριε τα κάναμε ΕΜΕΙΣ αυτά;» Κι Εκείνος απαντά πως, «ότι κάνατε στους ελάχιστους αδελφούς μου τα κάνατε σε Μένα».
Η παραβολή έχει δύο σημεία-κλειδιά, τόσο το ότι για να είμαστε πραγματικά δίκαιοι πρέπει κάθε άνθρωπο να τον αντιμετωπίζουμε σαν να ήταν ο Χριστός, όσο και το ότι κάθε καλό που κάνουμε δεν το κάνουμε απλώς ΕΜΕΙΣ. Το κάνουμε εμείς με την δύναμη του Θεού. Εδώ οι δίκαιοι λένε ουσιαστικά, ότι ΔΕΝ ΑΞΙΖΟΥΝ τον παράδεισο επειδή το καλό που έκαναν προέρχεται από τον Θεό κι όχι από αυτούς τους ίδιους. Εντελώς το αντίθετο από τον υποκριτή Φαρισαίο, που στην παραβολή με τον τελώνη έλεγε ‘σ’ ευχαριστώ Θεέ μου που ΕΙΜΑΙ δίκαιος και όχι άδικος όπως αυτός εκεί ο τελώνης«. Δυστυχώς όποιος πιστεύει για τον εαυτό του ότι είναι δίκαιος και καλός άνθρωπος, μοιάζει με τον Φαρισαίο κι όχι με τους πραγματικούς δίκαιους που είναι ταπεινόφρονες, και καταλαβαίνεις απ’ αυτό ότι δεν θα πάει στον παράδεισο αλλά θα κάνει παρέα στον Φαρισαίο, με τον οποίο έχει την ίδια υπεροπτική και εγωιστική ψυχική διάθεση. Να γιατί η ουσία της χριστιανικής πίστης ΔΕΝ είναι η ηθική ζωή. Η ουσία όμως δεν είναι ούτε και η «πίστη» μόνη της, όπως έλεγε ο Λούθηρος, ότι μόνη η πίστη σώζει… Γιατί αν έχεις πίστη και δεν την εκφράζεις με έργα, προφανώς αυτή είναι ψεύτικη. Δεν είναι δυνατόν ο άνθρωπος να πιστεύει στον Θεό, να αισθάνεται την παρουσία Του, κι ωστόσο να φέρεται άδικα κι ανήθικα και ν’ αδιαφορεί για τον πόνο των άλλων. Μάλλον κάτι άλλο συμβαίνει, που έχει σχέση με υποκρισία ή θρησκοληψία ή και ψυχοπάθεια.
Ασφαλώς κι ο Θεός δεν έχει ανάγκη από την υποταγή κι όλα αυτά που αναφέρεις, ούτε καν από την αγάπη μας δεν έχει ανάγκη. Αν σου έχουν παρουσιάσει μια εικόνα ενός τέτοιου Θεού και δεν την πιστεύεις, πολύ καλά κάνεις!»
Somewhere Between the Sacred Silence and Sleep 
ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΘΡΗΣΚΟΣ
Ποιός είναι θρήσκος ανάλογα με το νόημα που δίνει κανείς στη λέξη ;
Αν με το θρήσκος εννοούμε τον άνθρωπο που ακολουθεί ορισμένα τελετουργικά που υποκλίνεται μπροστά σε ορισμένα δόγματα..προφανώς δεν είναι.
Ποιός είναι ακόμα θρήσκος στην εποχή μας; Ποιός θεωρείται απο το κριτικό πνεύμα και το λογικό του;;
Όμως κατά την γνώμη μου η θρησκεία είναι άλλο πράγμα από το ψέλλισμα ενός Πιστεύω και τις «μεγαφωνικές απαγγελίες εορτασμών». Είναι η αίσθηση του κάθε ανεξήγητου και μη επιδεχομένου ουδεμιάς εξηγήσεως μέσα στον κόσμο.
Είναι η λατρεία της άγνωστης εκείνης Δύναμης που συνέχει τους νόμους του σύμπαντος και συντηρεί τις μορφές των υπάρξεων. Είναι κάθε υποψία αυτού που μέσα στη φύση δεν γίνεται αντιληπτό απο τις αισθήσεις μας όλου εκείνου του απέραντου πεδίου των πραγμάτων που ούτε τα μάτια του σώματος, ούτε εκείνα του πνεύματος δεν είναι ικανά να διακρίνουν.
Είναι ακόμα η ροπή της συνείδησης μας προς το άπειρο, την αιωνιότητα, προς την γνώση και τον έρωτα άνευ ορίων.
Επαγγελίες, ίσως απατηλές αλλά που σε αυτό το κινηματογραφικό φίλμ της ζωής κάνουν τη σκέψη μας να πάλλεται σα να έχει φτερά. Κατ΄αυτήν την έννοια μπορώ να αποκαλούμαι Θρήσκος. Αν όμως η Θρησκεία δεν υπήρχε θα ενιωθα την ανάγκη σαν ένας άλλος «castaway» να την επινοήσω.
Πιστεύεται ότι ζούμε μόνο με τις αισθήσεις μας και ότι ο κόσμος των φαινομένων όλων είναι αρκετός;;?
@Πολύκαρπε νομίζω ότι λες για το θρησκευτικό αίσθημα, το οποίο το έχουν πολλοί άνθρωποι, καταλαβαίνουν δηλαδή ότι υπάρχει κάτι πέρα από τον αισθητό κόσμο.
Για το χριστιανό βέβαια τα πράγματα είναι συγκεκριμένα, γιατί δεν έχει μόνο τη φυσική αίσθηση και αναζήτηση του Θείου αλλά έχει δεχτεί και την αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο. Ο Χριστός μας δίδαξε όσα μπορούμε να καταλάβουμε για το Θεό και τον τρόπο να τον προσεγγίζουμε «εν πνεύματι και αληθεία», και να είμαστε ενωμένοι μαζί Του όπως το αμπέλι με τα κλήματα. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να «καταλάβουμε» πώς είναι ο Θεός, αν ο ίδιος δεν μας το αποκάλυπτε… Όσο για τη «θρησκεία», ο Χριστός ίδρυσε εδώ Εκκλησία, όχι θρησκεία. Θρησκεία είναι μάλλον η προσπάθεια προσεταιρισμού και εξευμενισμού του θεού που κάνει ο άνθρωπος σε έναν Θεό που καταλαβαίνει ότι υπάρχει, δεν καταλαβαίνει όμως πώς είναι κι επειδή τον φοβάται σαν μπαμπούλα προσπαθεί να τον καλοπιάσει. Δυστυχώς και πολλοί άνθρωποι που βαπτίστηκαν, αντί να καθίσουν να μάθουν τι πιστεύουμε και να γνωρίσουν προσωπικά τον Θεό συμπεριφέρονται έτσι.
@EXPAGANUS
Πως μπορεί κανεις να γνωρίσει κάποιον που δεν έχει δει ποτέ. Και απλώς του έχουν πεί διάφορα? Απο μικρός στην εκκλησία. Δεν είδα το Χριστό. Ρασοφόρους είδα να παπαγαλίζουν διάφορα απο κάτι βιβλία σχετικά με κάποιον που ποτέ δεν είδα. Και περίμενα σαν ηλίθιος για να δώ. Κουράστηκα. Αμφιβάλλω αν υπάρχει. Και αν υπάρχει, τότε 2 πράγματα μπορεί να συμβαίνουν. Η με μισεί απο τα βάθυ του είναι του και δεν θέλει καμιά σχέση μαζί μου. Και σε αυτή την περίπτωση δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Η Έπαθε αμνησία, και η μνήμη του σταμάτησε την ημέρα της συλληψης μου. Και πάλι δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Γιατι δεν ξέρω πώς να του επαναφέρω τη μνήμη.
@αγαπητέ Γιάννη,
Να σε μισεί και να μη θέλει σχέση μαζί σου αποκλείεται. Στη θέση σου θα έψαχνα να δω τι έκαναν αυτοί που τον «είδαν» και που εγώ δεν έκανα.
Πολύ σωστά τα είπες,μπράβο σου!!!!!!!
Ευχαριστώ Βαγγέλη, να είσαι καλά.
Θεός: συμπυκνωμένη προσωποποίηση της θεωρούμενης συμπαντικής αυτενέργειας, τώρα αν κάποιος πιστεύει κυριολεκτικά στις συμπυκνωμένες απλοποιήσεις ίσως να έχει μόνο λίπος στο μυαλό, ειδικά όταν ταυτίζεται με αρχαϊκό δόγμα και δεν επιτρέπει στην φαντασία του να πλάσει βολικότερη αβάσιμη μυθοπλασία
Axel Bliss, ο καθένας πιστεύει για τον Θεό τόσα όσα η κατάστασή του του επιτρέπει να γνωρίσει. Συνήθως ο εγωισμός μας είναι πολύ μεγάλο εμπόδιο στο να αντιληφθούμε την παρουσία Του.
Ο Θεός είναι ένας άνθρωπος, ένα ανθρωπομορφικό άυλο ον. Αγαπά, μισεί, διδάσκει, τιμωρεί. Είναι ένας τέλειος άνθρωπος όχι στην ύλη του, αλλά στην σκέψη του. Ο Θεός των Χριστιανών έχει ιστορία που μπορεί να ειπωθεί. Η Θεία Προΰπαρξη του Θεού είναι ανώτερη από Αυτόν διότι αποτελεί καθαρή ιδιότητα και όχι ένα ανθρωποστόχαστο ον. Επίσης η Θεία Προΰπαρξη εξασφαλίζει τον Θεό, ενώ ο Δημιουργός Θεός, έπλασε μόνο κατώτερα από Αυτόν όντα. Επίσης ο Χριστιανικός Θεός «έπλασε» όντας Δημιουργός, και από την φιλοσοφία γνωρίζουμε σαφέστατα ότι ο Δημιουργός είναι ανθρωπομορφικό και κατώτερο ον που άμεσα εμπλέκεται με το υλικό. Αντίθετα η Θεία Προΰπαρξη αποτελεί καθαρή έννοια που δεν σχετίζεται με το ανθρωπομορφικό ρήμα «δημιουργώ» αλλά με το ρήμα «εξασφαλίζω» και αναλυτικότερα «εξασφαλίζω εγγενή προΰπαρξη του θείου», πράγμα σαφέστατα ανώτερο βάση της «ηθικής στοχαστικής», η οποία αποτελεί εννοιοσυγκριτικό κλάδο της φιλοσοφίας – την οποία αγνοείς – και σε καμία περίπτωση δημώδη εκδήλωση την κοινής ηθικής. Δεν κατακρίνω την κοινή ηθική μα εσένα που βεβηλώνεις τον Θεό απαιτώντας να χωρέσει σε ανθρώπινο μοτίβο αντιληπτικότητας. Ο ανώτερος Θεός όλων – και ο μόνος πραγματικός – , δεν σχετίζεται με ανθρώπινα πάθη, ηθική, σειριακή καταγραφή, συνειδητό πλάσιμο, τιμωρία, διδαχή, επιβράβευση κτλ. Ο Θεός είναι ένας, αλλά σε διαφορετικούς αλγεβρικούς τοπολογικούς φορμαλισμούς που υφίστανται εγγενώς όντας υποστατοί – δηλαδή μαθηματικά ορθοί – εκδηλώνεται ως διαφορετικό Σύμπαν. Τον Θεό να τον αποκαλείς Κβαντική Θεωρία Πεδίου, αλλιώς τον εξυβρίζεις. Αν προσεύχεσαι στον Θεό τον βεβηλώνεις. Απλώς μελετάς άλγεβρα Lie, θεωρία ομάδων και Κβαντική Θεωρία Πεδίου. Θες να βιάσεις τον Θεό με την ανθρώπινη ενσυναίσθηση και την καλοσύνη σου, όμως τελικά το μόνο που βιάζεις είναι την επίγνωσή σου γι’ Αυτόν αποδεχόμενος ένα ευκολοχώνευτο μα θεμελιωδώς βέβηλο και ανθρωπικό κατασκεύασμα.
@Αλέξανδρος Διαμαντόπουλος, δεν είναι αυτή η διδασκαλία της Εκκλησίας και δεν συμφωνώ, πάντως νά ‘σαι καλά που μας λες τη γνώμη σου.